Σχόλια και κριτική των Θεμάτων της Νεοελληνικής Γλώσσας - Πανελλήνιες 2015

Τα θέματα της Νεοελληνικής Γλώσσας των Πανελληνίων 2015

Τα σχόλια - ενδεικτικές απαντήσεις της Πανελλήνιας ένωσης Φιλολόγων

Νεοελληνική Γλώσσα Γενικής Παιδείας

Αξιολόγηση του κειμένου

Το κείμενο που δόθηκε στις φετινές πανελλαδικές εξετάσεις του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας είναι διασκευή του κειμένου  «Εμείς και οι αρχαίοι χὠροι  θέασης και ακρόασης» του καθηγητή Β. Λαμπρινουδάκη στον συλλογικό τόμο «Διάζωμα» Κίνηση πολιτών για την ανάδειξη των αρχαίων θεάτρων, εκδόσεις Διάζωμα, 2009.

Η επιλογή του κειμένου είναι επιτυχής, καθώς ανταποκρίνεται στις γνώσεις των μαθητών, και επίκαιρη, λόγω του σημερινού εορτασμού της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων. Επιπλέον, συμβάλλει στη συνειδητοποίηση, εκ μέρους των μαθητών, της σημασίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Το θέμα  του εντάσσεται στους Θεματικούς Κύκλους που αποτελούν διδακτέα ύλη του μαθήματος  Έκθεση-Έκφραση της Γ’ Λυκείου. Η διατύπωση του κειμένου είναι σαφής και η δόμησή του ευκρινής.

Απαντήσεις στα ερωτήματα

Α1. Η δομή του κειμένου καθοδηγεί αποτελεσματικά στη σύνθεση περίληψης.

Β1. Οι ερωτήσεις κατανόησης βοηθούν τους μαθητές/τριες να επισημάνουν τα καίρια σημεία του κειμένου και να το αναγνώσουν  κριτικά, απαντώντας στο Σ ή Λ της πρότασης. Ας σημειωθεί ότι πρώτη φορά δίδεται  αυτή η μορφή ερώτησης στους πανελλαδικά εξεταζόμενους μαθητές (Α=Σ, Β=Λ, Γ=Λ, Δ=Λ, Ε=Σ).

Β2. α. Η παράγραφος αναπτύσσεται  με διαίρεση και παραδείγματα: υποδιαίρεση των μνημείων και επεξηγηματικά παραδείγματα.  

Β2. β. καταρχάς/αρχικά

ταυτόχρονα/συγχρόνως

ωστόσο/άλλωστε  

Β3.α. Ενδεικτικά συνώνυμα:   διαδραματίζεται, αναπτύσσεται

                                      υπολείμματα, απομεινάρια

                                      σκοπός, στόχος

                                      προσπέλαση, πρόσβαση

                                      πλήρης, συνολική

                                     

Β3. β. Ενδεικτικά αντώνυμα:  συμπτυσσόταν, υποβαθμιζόταν

                                                απραξία, αδράνεια

                                                αδιερεύνητων, ανεξερεύνητων

                                                αγνοούμε, διαπορούμε

                                                απόκρυψη, παράβλεψη

Επισημαίνεται ότι η επιλογή των συγκεκριμένων λέξεων του κειμένου, λόγω της μεταφορικής σημασίας τους, δημιουργεί προβλήματα στην εύρεση κυριολεκτικών συνωνύμων και αντωνύμων.

Β4. α. Η διπλή παύλα εμπεριέχει πρόσθετες, επεξηγηματικές και σημαντικές πληροφορίες.

Β4.β. Το τρίτο πρόσωπο, στο οποίο διατυπώνεται ο λόγος, στοχεύει στην αντικειμενικότητα και τη  δήλωση γενικώς αποδεκτών απόψεων.

üΓενικά,  οι ασκήσεις ανταποκρίνονται στις δυνατότητες των υποψηφίων. 

Γ1.  Οι υποψήφιοι καλούνται να διατυπώσουν τις σκέψεις τους σε μορφή εκφωνημένου λόγου, δηλ. απαιτείται η δήλωση συγκεκριμένου επικοινωνιακού  πλαισίου. Η ανάπτυξη του θέματος υποστηρίζεται επαρκώς από τις απόψεις του κειμένου. Τα ερωτήματα είναι σαφή, καλύπτουν το εύρος της ζητούμενης ανάπτυξης και ανταποκρίνονται στις γνωστικές και βιωματικές  δυνατότητες των εξεταζομένων.

Από την ΠΕΦ

ΕΠΩΝΥΜΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΥ : Πριν θριαμβολογήσουμε για την ευκολία των θεμάτων ή στηλιτεύσουμε την ενδεχόμενη δυσκολία τους, καλώ συναδέλφους προς συζήτηση τα εξής σημεία:

1ον Η  επιλογή θέματος είναι κατά τη γνώμη μου επαναλαμβανόμενη : Πολιτιστικά μνημεία, σχέση του μαθητή με την παράδοση κλπ

2ον Η καινοτομία εξαντλείται στην αλλαγή της Β1 άσκησης από ανάπτυξη παραγράφου σε πολλαπλής επιλογής άσκηση.

3ον Η άσκηση Β2α Θεωρώ ότι επιδέχεται την απάντηση : "Δεν υπάρχει ανάπτυξη. Η παράγραφος εμφανίζεται μόνο με τη Θεματική της περίοδο, η οποία εμπεριέχει διευκρινιστικές πληροφορίες αλλά δεν αποτελεί ανάπτυξή της"

Κακαράκη Σταυρούλα 

Φιλόλογος