Δευτέρα 18 Μαΐου 2015

Σχόλια και κριτική των Θεμάτων της Νεοελληνικής Γλώσσας - Πανελλήνιες 2015

Τα θέματα της Νεοελληνικής Γλώσσας των Πανελληνίων 2015

Τα σχόλια - ενδεικτικές απαντήσεις της Πανελλήνιας ένωσης Φιλολόγων

Νεοελληνική Γλώσσα Γενικής Παιδείας


Αξιολόγηση του κειμένου

Το κείμενο που δόθηκε στις φετινές πανελλαδικές εξετάσεις του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας είναι διασκευή του κειμένου  «Εμείς και οι αρχαίοι χὠροι  θέασης και ακρόασης» του καθηγητή Β. Λαμπρινουδάκη στον συλλογικό τόμο «Διάζωμα» Κίνηση πολιτών για την ανάδειξη των αρχαίων θεάτρων, εκδόσεις Διάζωμα, 2009.
Η επιλογή του κειμένου είναι επιτυχής, καθώς ανταποκρίνεται στις γνώσεις των μαθητών, και επίκαιρη, λόγω του σημερινού εορτασμού της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων. Επιπλέον, συμβάλλει στη συνειδητοποίηση, εκ μέρους των μαθητών, της σημασίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Το θέμα  του εντάσσεται στους Θεματικούς Κύκλους που αποτελούν διδακτέα ύλη του μαθήματος  Έκθεση-Έκφραση της Γ’ Λυκείου. Η διατύπωση του κειμένου είναι σαφής και η δόμησή του ευκρινής.

Απαντήσεις στα ερωτήματα
Α1. Η δομή του κειμένου καθοδηγεί αποτελεσματικά στη σύνθεση περίληψης.
Β1. Οι ερωτήσεις κατανόησης βοηθούν τους μαθητές/τριες να επισημάνουν τα καίρια σημεία του κειμένου και να το αναγνώσουν  κριτικά, απαντώντας στο Σ ή Λ της πρότασης. Ας σημειωθεί ότι πρώτη φορά δίδεται  αυτή η μορφή ερώτησης στους πανελλαδικά εξεταζόμενους μαθητές (Α=Σ, Β=Λ, Γ=Λ, Δ=Λ, Ε=Σ).
Β2. α. Η παράγραφος αναπτύσσεται  με διαίρεση και παραδείγματα: υποδιαίρεση των μνημείων και επεξηγηματικά παραδείγματα.  
Β2. β. καταρχάς/αρχικά
ταυτόχρονα/συγχρόνως
ωστόσο/άλλωστε  
Β3.α. Ενδεικτικά συνώνυμα:   διαδραματίζεται, αναπτύσσεται
                                      υπολείμματα, απομεινάρια
                                      σκοπός, στόχος
                                      προσπέλαση, πρόσβαση
                                      πλήρης, συνολική
                                     
Β3. β. Ενδεικτικά αντώνυμα:  συμπτυσσόταν, υποβαθμιζόταν
                                                απραξία, αδράνεια
                                                αδιερεύνητων, ανεξερεύνητων
                                                αγνοούμε, διαπορούμε
                                                απόκρυψη, παράβλεψη
Επισημαίνεται ότι η επιλογή των συγκεκριμένων λέξεων του κειμένου, λόγω της μεταφορικής σημασίας τους, δημιουργεί προβλήματα στην εύρεση κυριολεκτικών συνωνύμων και αντωνύμων.
Β4. α. Η διπλή παύλα εμπεριέχει πρόσθετες, επεξηγηματικές και σημαντικές πληροφορίες.
Β4.β. Το τρίτο πρόσωπο, στο οποίο διατυπώνεται ο λόγος, στοχεύει στην αντικειμενικότητα και τη  δήλωση γενικώς αποδεκτών απόψεων.

üΓενικά,  οι ασκήσεις ανταποκρίνονται στις δυνατότητες των υποψηφίων. 

Γ1.  Οι υποψήφιοι καλούνται να διατυπώσουν τις σκέψεις τους σε μορφή εκφωνημένου λόγου, δηλ. απαιτείται η δήλωση συγκεκριμένου επικοινωνιακού  πλαισίου. Η ανάπτυξη του θέματος υποστηρίζεται επαρκώς από τις απόψεις του κειμένου. Τα ερωτήματα είναι σαφή, καλύπτουν το εύρος της ζητούμενης ανάπτυξης και ανταποκρίνονται στις γνωστικές και βιωματικές  δυνατότητες των εξεταζομένων.

Από την ΠΕΦ


ΕΠΩΝΥΜΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΥ : Πριν θριαμβολογήσουμε για την ευκολία των θεμάτων ή στηλιτεύσουμε την ενδεχόμενη δυσκολία τους, καλώ συναδέλφους προς συζήτηση τα εξής σημεία:

1ον Η  επιλογή θέματος είναι κατά τη γνώμη μου επαναλαμβανόμενη : Πολιτιστικά μνημεία, σχέση του μαθητή με την παράδοση κλπ

2ον Η καινοτομία εξαντλείται στην αλλαγή της Β1 άσκησης από ανάπτυξη παραγράφου σε πολλαπλής επιλογής άσκηση.

3ον Η άσκηση Β2α Θεωρώ ότι επιδέχεται την απάντηση : "Δεν υπάρχει ανάπτυξη. Η παράγραφος εμφανίζεται μόνο με τη Θεματική της περίοδο, η οποία εμπεριέχει διευκρινιστικές πληροφορίες αλλά δεν αποτελεί ανάπτυξή της"


Κακαράκη Σταυρούλα 
Φιλόλογος



Τρίτη 12 Μαΐου 2015

Θέλει αρετή και φρόνηση η Δημοκρατία

Είναι κοινή παραδοχή ότι ουδέποτε στη χώρα μας  οι θεσμοί του δημοκρατικού πολιτεύματος της νεότερης Ελλάδας δεν λειτούργησαν ομαλότερα απ’ όσο στις μέρες μας. Θα πρόσθετα και τούτο: ότι ποτέ στο παρελθόν τα πολιτικά πάθη δεν ήταν τόσο απονευρωμένα. Κάτι  πολύ πιο σημαντικό : ποτέ οι πολίτες δεν είχαν σε καθημερινή βάση – τόσο εκτεταμένη και τόσο άμεση πρόσβαση στα τρέχοντα πολιτικά γεγονότα, τόσες αναλύσεις , τόσες διαμετρικά αντίθετες και παράλληλα προσφερόμενες στον καναπέ του σπιτιού μας εκτιμητικές κρίσεις.
Μολοντούτο , δεν είναι λίγοι εκείνοι που αποστασιοποιούνται από τον τρόπο λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος. Όλο και πιο συχνά γίνεται λόγος ή διακριτικός υπαινιγμός ότι υπάρχει μια σταθερή ανακύκλωση: από τη μια μεριά, πολλά (κυρίως ηλεκτρονικά )Μέσα Μαζικού Επηρεασμού, που περνούν γραμμή, καθώς τα μηνύματά των απορροφούνται  δίχως εγρήγορση και χωρίς περίσκεψη, ιδίως σε βραδινές ώρες, όταν ο κάματος της ημέρας έχει εξαντλήσει τα όποια αποθέματα  για λογική επαγρύπνηση. Και από την άλλη μεριά, οι σφυγμομετρήσεις που επακολουθούν , καταγράφοντας τις εντυπώσεις και τις συναισθηματικές αντιδράσεις,  που τώρα αντικαθρεφτίζουν οι δέκτες του μαζικού επηρεασμού.
Ασφαλώς,  αυτή δεν είναι η μοναδική αδυναμία της Δημοκρατίας. Είναι όμως η πιο χαρακτηριστική. Ήδη, από την εποχή του ο Αριστοτέλης εφιστούσε την προσοχή στη σταθερή παθογένεια, ότι ναι μεν ο λαός ( ο δήμος) αποφασίζει κυριαρχικά, όμως αυτή η κυριαρχική κρίση είναι που «άγεται και φέρεται» από τους δημαγωγούς, που λειτουργούν με την ίδια διαβρωτική  διεισδυτικότητα, όπως οι κόλακες στα αυταρχικά καθεστώτα. Αυτή η αδυναμία είναι στην εποχή μας ακόμη εντονότερη, καθώς η δημαγωγία ασκείται πια με τους σοφά μελετημένους κανόνες  της σύγχρονης επιστήμης της επικοινωνιολογίας και με τις ηλεκτρονικές  εφαρμογές της.
Η υπεροχή λοιπόν του δημοκρατικού πολιτεύματος έναντι όλων των άλλων δεν έγκειται  στο ότι τάχα αυτό είναι απαλλαγμένο από αδυναμίες και παγίδες. Κοινή όμως είναι η παραδοχή ότι όλα τα άλλα πολιτεύματα είναι πολύ πιο επικίνδυνα. Αυτήν την παραδοχή συμμεριζόταν και ο Αριστοτέλης, με τα λόγια: « όμως δε ασφαλεστέρα και  αστασίαστος μάλλον η δημοκρατία της ολιγαρχίας». Με το να αποφασίζει η πλειοψηφία των πολιτών διασφαλίζεται σε τέτοια έκταση η κοινωνική ειρήνη, ώστε να αποφεύγονται  οι τυχόν κραδασμοί από αντιδράσεις οργανωμένων μειοψηφιών,  που θέτουν σε κίνδυνο τη λειτουργία των θεσμών της πολιτείας και της κοινωνικής συμβίωσης. [ … ]
 Η Δημοκρατία εξασφαλίζει σταθερά και πάντοτε την κοινωνική ειρήνη. Όμως για να λειτουργήσει επιπροσθέτως και ως η ατμομηχανή που θα σύρει το τρένο της …θέλει αρετή και φρόνηση του λαού. Και αυτά κακά τα ψέματα δεν αφθονούν. Ασφαλώς πολλήν ευθύνη έχουν οι κυβερνήσεις από την Μεταπολίτευση ως τις μέρες μας για την εκτεταμένη διαφθορά, το βάλτωμα της καθημερινότητας στις συμπληγάδες της λεγόμενης ελληνικής δημόσιας διοίκησης, τη χαμηλής ποιότητας και τόσο κουραστική στην αναμονή της ιατρική περίθαλψη. Όμως όλοι αυτοί οι τομείς από τον κορμό του λαού επανδρώνονται και εκείνου το επίπεδο ήθους και ενεργητικότητας  καθρεφτίζουν.
Υπάρχει ελπίδα για μια νέα αλλαγή;
 Έχω τόσες φορές διαψευστεί στις προσδοκίες,  ώστε δεν τολμώ να τρέφω ελπίδες. Ο κοινός νους  πειθαναγκάζει στην παραδοχή ότι το  επίπεδο ήθους και φρόνησης  του λαού στη Δημοκρατία σηματοδοτεί τις εξελίξεις, όποια πολιτική παράταξη κι αν διαχειρίζεται το αποτέλεσμα των εκλογικών αναμετρήσεων. Μια ματιά στους οργανισμούς της τοπικής αυτοδιοίκησης με την ποικιλία της διακυβέρνησης από όλες τις κομματικές παρατάξεις πείθει ότι οι παθογένειες της μεγάλης πολιτικής διακυβέρνησης  εξίσου ενδημούν και στη μικρή τοπική πολιτική κοινωνία.
Για όλους αυτούς τους λόγους ο σκεπτόμενος πολίτης  κρατεί αποστάσεις. Και περιμένει πολλά περισσότερα από την  μικρού βεληνεκούς επιστράτευση των  προσωπικών του δυνάμεων παρά από τα φραστικά πυροτεχνήματα της πολιτικής ζωής του τόπου.
Κ. Μπέης
Δημοσίευμα στην Ελευθεροτυπία
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Α. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 80 -100 λέξεις

Β1. Ποιες τεχνικές πειθούς χρησιμοποιεί ο συντάκτης του κειμένου για να ενισχύσει την πειστικότητα των απόψεών του ; Να αναφέρετε ένα παράδειγμα για κάθε περίπτωση .

Β2.Να διαμορφώσετε  έναν συλλογισμό με βάση το κείμενο  ξεκινώντας από την παρακάτω πρώτη προκείμενη και να τον  χαρακτηρίσετε .                                                                                               
Το επίπεδο ήθους  και φρόνησης του λαού σηματοδοτεί τις εξελίξεις στη δημοκρατία.

Β3.Να βρείτε  και να αναγνωρίσετε τους τρόπους με τους οποίους επιτυγχάνεται η συνοχή στο κείμενο.

 Β4. «περνούν γραμμή», «άγεται και φέρεται», «συμπληγάδες», «φραστικά πυροτεχνήματα», «βεληνεκούς» : Να αποδώσετε με κυριολεκτικό λόγο το νόημα των παραπάνω λέξεων και φράσεων.


Γ. Να παρουσιάσετε τις απόψεις σας σε ομιλία που εκφωνείτε στο πλαίσιο σχολικής εκδήλωσης με θέμα : « Πως μπορούν να συμβάλλουν τα ΜΜΕ στην αναβάθμιση της  Δημοκρατίας, ποια αρνητικά φαινόμενα εμφανίζονται στις μέρες μας και πως μπορούν οι νέοι να ασκηθούν στην κριτική ενημέρωση που καλλιεργεί την πολιτική τους συνείδηση»  (Όριο λέξεων 500-600).






Ο Paulo Freire μιλάει για «τα προσόντα ενός προοδευτικού δασκάλου»

Θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι τα προσόντα για τα οποία θα μιλήσω, τα οποία θεωρώ απαραίτητα για τον προοδευτικό δάσκαλο, είναι προσόντα που αποκτώνται σταδιακά, μέσα από την καθημερινή πρακτική. Επιπλέον, αναπτύσσονται μέσα από την πρακτική, παράλληλα με την πολιτική απόφαση ότι ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι εξαιρετικής σημασίας. Έτσι, τα προσόντα για τα οποία θα μιλήσω δεν μπορούμε να τα έχουμε εκ γενετής ούτε μπορούν να μας δοθούν με διάταγμα ή ως δώρο. Επίσης, η σειρά με την οποία τα παρουσιάζω εδώ δεν αφορά την αξία τους. Είναι όλα εξίσου αναγκαία για μια προοδευτική εκπαιδευτική πράξη.
Θα αρχίσω με την ταπεινοφροσύνη, χωρία να υπονοείται με κανένα τρόπο η έλλειψη αυτοσεβασμού, η μοιρολατρία ή η δειλία. Αντίθετα, η ταπεινοφροσύνη προϋποθέτει θάρρος, αυτοπεποίθηση, αυτοσεβασμό και σεβασμό για τους άλλους.
Η ταπεινοφροσύνη μας βοηθά να καταλάβουμε μια προφανή αλήθεια: κανείς δεν τα ξέρει όλα. Κανείς δεν τα αγνοεί όλα. Όλοι ξέρουμε κάτι. Όλοι αγνοούμε κάτι. Κάποιος χωρίς ταπεινοφροσύνη δεν μπορεί καν να ακούσει με σεβασμό εκείνους που θεωρεί πολύ κατώτερους του δικού του επιπέδου ικανοτήτων […]
Μια από τις ελλείψεις που μπορεί να έχει ο εκπαιδευτικός είναι η ανικανότητα να παίρνει αποφάσεις. Μια τέτοια αναποφαστικότητα εκλαμβάνεται από τους μαθητές είτε ως ηθική αδυναμία είτε ως επαγγελματική ανικανότητα. Οι δημοκρατικοί εκπαιδευτικοί δεν πρέπει να ακυρώνουν τον εαυτό τους στο όνομα της δημοκρατικότητάς τους. Αντίθετα, μολονότι δεν μπορούν να πάρουν την αποκλειστική ευθύνη για τη ζωή των μαθητών τους, δεν πρέπει στο όνομα της δημοκρατίας να αποφύγουν την ευθύνη της λήψης αποφάσεων. Παράλληλα, δεν πρέπει να αυθαιρετούν στις αποφάσεις τους […]
Μολονότι αναγνωρίζω ότι αυτές οι σκέψεις περί προσόντων είναι ανολοκλήρωτες, θα ήθελα επίσης να αναφέρω με συντομία τη χαρά της ζωής, που τη θεωρώ θεμελιώδη αρετή για τη δημοκρατική εκπαιδευτική πρακτική.
Είτε είμαστε πρόθυμοι να ξεπεράσουμε παραλείψεις ή ασυνέπειες είτε όχι, με ταπεινοφροσύνη, με στοργική αγάπη, με θάρρος, ανοχή, ικανότητα, αποφαστικότητα, υπομονή – ανυπομονησία και λεκτική φειδώ, συμβάλλουμε στη δημιουργία ενός ευτυχισμένου, χαρούμενου σχολείου. Εργαζόμαστε για ένα σχολείο – περιπέτεια, ένα σχολείο που πάει μπροστά, που δεν φοβάται να ριψοκινδυνεύει, που απορρίπτει τη στασιμότητα. Είναι ένα σχολείο που σκέφτεται, συμμετέχει, δημιουργεί, μιλά, αγαπά, φαντάζεται, αγκαλιάζει με πάθος και λέει ναι στη ζωή. Δεν είναι ένα σχολείο που σιωπά και παραιτείται.
Πράγματι, ο εύκολος τρόπος να αντιμετωπίσουμε τα εμπόδια που ορθώνονται από την κυβερνητική περιφρόνηση και την αυθαιρεσία των αντιδημοκρατικών αρχών είναι η μοιρολατρική παραίτηση, στην οποία πολλοί από εμας καταφεύγουμε.
«Και τι μπορώ να κάνω; Είτε με αποκαλούν δάσκαλο είτε στοργική μητέρα, εγώ πάλι είμαι κακοπληρωμένος, αγνοημένος και παραμελημένος. Ας είναι, λοιπόν». Στην πραγματικότητα αυτή είναι η πιο βολική θέση, αλλά είναι και η θέση αυτού που παραιτείται από τον αγώνα, που παραιτείται από την ιστορία. Είναι η θέση εκείνων που αποκηρύσσουν τη σύγκρουση, η έλλειψη της οποίας υπονομεύει την αξιοπρέπεια της ζωής. Δεν μπορεί να υπάρξει ζωή ή ανθρώπινη ύπαρξη χωρίς αγώνα και σύγκρουση. Η σύγκρουση ενυπάρχει στη συνείδησή μας. Αν αρνηθούμε τη σύγκρουση παραβλέπουμε τις πιο θεμελιακές όψεις της φυσικής και της κοινωνικής μας εμπειρίας. Προσπαθώντας να αποφύγουμε τη σύγκρουση, συντηρούμε το στάτους κβο.
Δεν βλέπω, συνεπώς, άλλη εναλλακτική λύση για τους εκπαιδευτικούς από την ενότητα μέσα στην ποικιλομορφία των ενδιαφερόντων τους για να υπερασπίσουν τα δικαιώματά τους. Αυτά τα δικαιώματα περιλαμβάνουν το δικαίωμα της ελευθερίας στη διδασκαλία, το δικαίωμα να λένε τη γνώμη τους. Το δικαίωμα για καλύτερες συνθήκες στην άσκηση του παιδαγωγικού τους έργου, το δικαίωμα να παίρνουν πληρωμένες ετήσιες άδειες για επιμόρφωση, το δικαίωμα να είναι συγκροτημένοι. Το δικαίωμα να κρίνουν τις αρχές χωρίς το φόβο αντίποινων (που συνεπάγεται το καθήκον να κρίνουμε ειλικρινά). Το δικαίωμα στο καθήκον να είναι σοβαροί και σαφείς και να μην ψεύδονται για να επιβιώσουν.
Πρέπει να αγωνιζόμαστε ώστε αυτά τα δικαιώματα όχι μόνο να αναγνωριστούν, αλλά και να γίνουν σεβαστά και να εφαρμοστούν. Κάποιες φορές μπορεί να χρειαστεί να αγωνιστούμε στο πλευρό των συνδικαλιστικών οργανώσεων κι άλλες φορές εναντίον τους, αν η ηγεσία τους είναι σεχταριστική, είτε είναι αριστερή είτε δεξιά. Άλλες φορές πάλι μπορεί να πρέπει να αγωνιστούμε ως προοδευτική διοίκηση ενάντια στην οργισμένη αντίδραση της συντήρησης, των προσηλωμένων στις παραδόσεις και εναντίον των νεοφιλελεύθερων που βλέπουν τον εαυτό τους ως το απαύγασμα της ιστορίας […]
Οι προοδευτικοί εκπαιδευτικοί πρέπει να πείσουν τον εαυτό τους ότι δεν είναι μόνο δάσκαλοι – κάτι τέτοιο δεν ευσταθεί – δεν είναι μόνο ειδικοί της διδασκαλίας. Είμαστε πολιτικοί αγωνιστές, επειδή είμαστε δάσκαλοι. Η δουλειά μας δεν τελειώνει στη διδασκαλία των μαθηματικών, της γεωγραφίας, του συντακτικού, της ιστορίας. Η δουλειά μας είναι να διδάξουμε αυτά τα πράγματα με σοβαρότητα και επιδεξιότητα, αλλά και να συμμετέχουμε, να αφιερωθούμε στον αγώνα για να νικηθεί η κοινωνική αδικία.

Mεταφορά από tvxs.gr 

Σάββατο 9 Μαΐου 2015

Εθελοντισμός, Νέοι , Ψυχαγωγία,Κοινωνική Προσφορά


Γνωρίστε τον κόσμο με δωρεάν ή πάμφθηνες διακοπές με ΜΚΟ.

  
Διακοπές και εθελοντισμός, αλλά και όχι μόνο. Καινούργιες εμπειρίες και διακοπές δωρεάν για νέους ή με κόστος που δεν θα το πιστεύετε μέσα από προγράμματα  Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ), που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας και διεθνώς. Ανακαλύψτε φοιτητικές και εθελοντικές ΜΚΟ. Επιλέξτε ανάλογα με τα…γούστα σας γνωρίστε πολιτισμούς και ταξιδέψτε στον κόσμο μέσα από τις πιο δημοφιλής ΜΚΟ! 


  • Η ANCE (Δίκτυο Εμπειρογνωμόνων Αθήνας) δραστηριοποιείται για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και την υποστήριξη των ευπαθών κοινωνικών ομάδων στην Ευρωπαϊκή Ενωση και τις αναπτυσσόμενες χώρες. Συνεργάζεται με διάφορους φορείς όπως για την καταπολέμηση κάθε μορφής ρατσισμού και κοινωνικού αποκλεισμού και την ενίσχυση πληθυσμών που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές και πολέμους. Με άξονα εθελοντικά προγράμματα -όπως το «Εκπαίδευση για όλους»- δίνει τη δυνατότητα σε νέους ηλικίας 18 έως 30 ετών να συμμετέχουν σε δράσεις σε διάφορες περιοχές του πλανήτη, καλύπτοντας τα βασικά τους έξοδα για τη μετάβαση, τη διαμονή και τη διατροφή.
       


  • Η ΕΛΙΞ καλλιεργεί την εθελοντική συνείδηση και προσφορά. Κύρια δραστηριότητά της είναι η διοργάνωση διεθνών προγραμμάτων εθελοντικής εργασίας και οι ανταλλαγές νέων που υλοποιούνται σε πάνω από 50 προορισμούς ανά τον κόσμο σε συνεργασία με τα μέλη του παγκόσμιου δικτύου “Alliance network of voluntary serviceorganizations”. Τα προγράμματα εθελοντικής εργασίας (workcamps) γίνονται στην Ελλάδα και το εξωτερικό και αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος, στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και στην κοινωνική προσφορά.  Οι εθελοντές συμμετέχουν σε δραστηριότητες όπως προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, εργασίες σε παραδοσιακά κτίσματα,  απασχόληση παιδιών σε ιδρύματα, στήριξη ατόμων με αναπηρία.  

  • AEGEE, η πανευρωπαϊκή φοιτητική ΜΚΟ με την δημοφιλή δράση της «θερινά πανεπιστήμια» που δεν αφορά μαθήματα ή εθελοντική εργασία αλλά μόνο ταξίδι και βόλτες στο πλαίσιο σύσφιξης των νέων της Γηραιάς Ηπείρου. Πρόκειται για μια ευκαιρία πολυήμερων διακοπών νέων από 18 έως 30 ετών σε όλη την Ευρώπη από Ιούνιο και έως Σεπτέμβριο με το κόστος συμμετοχής 200 ευρώ για δύο εβδομάδες το οποίο περιλαμβάνει μετακινήσεις, διαμονή και διατροφή.

 Πληροφορίες: www.ance-hellas.org , 210-8215343. 
Πηγή: http://www.doreandiakopes.com/

ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΚΑΙ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ


Σε τι διαφέρει η φιλανθρωπία όπως την εννοούσαμε στις αρχές του αιώνα από τον ανθρωπισμό όπως τον αντιλαμβανόμαστε σήμερα; Είναι ένας προβληματισμός που ουσιαστικά διαφοροποιεί την ανθρωπιστική δράση όπως την έχουμε βιώσει μέχρι σήμερα στους Γιατρούς χωρίς Σύνορα από τη λογική του ‘Συνεισφέρω κινούμενος από οίκτο και ελεημοσύνη’. Η ανθρωπιστική δράση σε κάνει συμμέτοχο στην κάλυψη των αναγκών των ανθρώπων και αλληλέγγυο στο πρόβλημα.

Οι εθελοντικές οργανώσεις , η εθελοντική κοινωνική πρόνοια και ο εθελοντισμός, γενικότερα, αποτελούν απόρροια των σύγχρονων συστημάτων κοινωνικής πολιτικής, αλλά και της ανάγκης της άμεσης εξυπηρέτησης και βοήθειας του ανθρώπου από τον άνθρωπο.
Οι εθελοντικές οργανώσεις προσδιορίζονται από την ύπαρξη οργανωτικής  δομής , την προσφορά  βοήθειας (ιατρικής, κοινωνικής ή άλλης) και αυτοβοήθειας χωρίς κερδοσκοπικό χαρακτήρα. Εξειδικευμένα στελέχη ασκούν υπηρεσίες με στόχο τόσο την κοινωνική δράση όσο και την παροχή βοήθειας σε τομείς όπου η κρατική κοινωνική πολιτική αδρανεί ή δεν μπορεί. Αυτές οι προϋποθέσεις προσδίδουν στις εθελοντικές οργανώσεις ένα δημόσιο χαρακτήρα, αλλά δεν ταυτίζονται με κρατικούς φορείς ή Νομικά πρόσωπα Δημοσίου
Δικαίου, και διαφοροποιούνται από την ιδιωτική φιλανθρωπία ή τα ιδρύματα φιλανθρωπίας.
Μερικές βασικές διαφορές των σύγχρονων ανθρωπιστικών οργανώσεων με τα παραδοσιακά σχήματα φιλανθρωπικών παρεμβάσεων και κινήσεων εστιάζονται στα εξής  σημεία:
  1. Στη διαφάνεια τόσο των αποφάσεων για τη διενέργεια προγραμμάτων όσο και, πολύ περισσότερο , των χρηματοδοτήσεων ( θεσμικών και ιδιωτικών).
  2. Στις δεσμεύσεις που παίρνουν ( ή τουλάχιστον, θα πρέπει να παίρνουν ) οι Ανθρωπιστικές οργανώσεις στην ανεξάρτητη δράση.
Οι σύγχρονες τάσεις  και οι αρχές της κοινωνικής πολιτικής που επιδιώκουν συνύπαρξη και αλληλοσυμπλήρωση των προγραμμάτων πρόνοιας, ατομική και συλλογική ευθύνη και δράση, είναι επόμενο να δημιουργούν πρόσθετες και επαυξημένες ευθύνες για τις εθελοντικές οργανώσεις. Ιδιαίτερα με την παγκοσμιοποίηση των προβλημάτων , την κατάργηση των συνόρων, την οικουμενική διάσταση των προβλημάτων και αναγκών , την ταχύτητα των αλλαγών και τις τεχνολογικές εξελίξεις που επιβάλλουν την αφύπνιση και ευαισθητοποίηση των οργανώσεων αρωγής , οι Εθελοντικές / ανθρωπιστικές οργανώσεις χρειάζεται πλέον :
  • Να πάρουν ενεργό θέση στη μελέτη, ανίχνευση και διερεύνηση των προβλημάτων που απασχολούν τη σύγχρονη κοινωνία, να επισημάνουν τρόπους αντιμετώπισής τους και να επιδιώξουν ανάπτυξη ανάλογης πολιτικής.
  • Να οργανωθούν με εξειδικευμένο προσωπικό και τεχνολογικά μέσα.
  • Να επιδιώξουν την εμπλοκή των βοηθούμενων στις οργανώσεις και να μεριμνήσουν για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων τους.
  • Να οργανωθούν και να συντονιστούν μεταξύ τους αλλά και με τις κρατικές υπηρεσίες.
  • Να ενθαρρύνουν την κοινωνική συμμετοχή των πολιτών όλων των ηλικιών με εθελοντική προσφορά και εργασία σε όλους τους τομείς και σε όλα τα επίπεδα δράσης . Συστηματική δηλαδή και μεθοδευμένη διάδοση και ανάπτυξη του εθελοντισμού.
  • Να εφευρίσκουν πρωτοποριακές μεθόδους, ώστε να ενημερώνουν όχι μόνο τους ενήλικους και τους νέους. Γιατί με τη δραστηριοποίηση και την εμπλοκή των νέων στον εθελοντισμό καλλιεργείται η κοινωνική αλληλεγγύη και αλληλοβοήθεια, αλλά και υιοθετούνται υγιέστερες στάσεις προς τη ζωή και τις διάφορες φάσεις της.
Η αποτελεσματικότητα δεν είναι βέβαια ποτέ εξασφαλισμένη εκ των προτέρων. Αποτελεί όμως υποχρεωτική πρόθεση, η οποία πρέπει να εμφανίζεται στον προγραμματισμό κάθε αποστολής. Το στοιχείο αυτό διαφοροποιεί την πρακτική πολλών μη κυβερνητικών οργανώσεων σύμφωνα με την οποία «οι ανάγκες είναι τόσο μεγάλες που ό,τι και να κάνεις καλό είναι» καθώς και με το συμπληρωματικό «ό,τι και να κάνεις τίποτα δεν αλλάζει».
Οι εθελοντικές οργανώσεις πρέπει να στηρίζονται –οικονομικά –κυρίως σε ιδιωτικούς πόρους ( συνδρομητές, εταιρείες ή ιδιώτες στη χώρα δράσης) οι οποίοι άλλωστε παρέχουν και τη δυνατότητα άμεσης παρέμβασης σε επείγοντα. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η αποφυγή οποιασδήποτε μορφής εξάρτησης και κατ΄επέκταση διαφυλάσσεται η ανεξαρτησία από κάθε μορφή πολιτικής οικονομικής θρησκευτικής ή άλλου είδους εξουσίας.
Τέλος , να τονίσουμε πως πέρα από αυτές τις διαφοροποιήσεις των ανθρωπιστικών οργανώσεων βασική προϋπόθεση είναι η διασφάλιση του εθελοντικού χαρακτήρα στη δομή και τη δράση τους, ώστε να διατηρείται ζωντανή η σχέση τους με την κοινωνία και να προάγονται η συνεργασία και η αλληλεγγύη με βάση ανθρωπιστικά κριτήρια . Σε μια τέτοια περίπτωση, θα μπορέσουν να αναπτυχθούν σχέσεις αμοιβαιότητας μεταξύ των οργανώσεων και της κοινωνίας από την οποία πηγάζουν με απώτερο σκοπό την ανάδειξη των ευγενέστερων και υγιών στοιχείων της.

Θανάσης Παπαμίχος, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, ΑΦΙΕΡΩΜΑ,  (διασκευασμένο)

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Α . Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 90-110 λέξεις. 
Β1. Κύρια πρόθεση του συντάκτη του κειμένου είναι να διαφωτίσει ή να πείσει το κοινό στο οποίο απευθύνεται; Τεκμηριώστε την απάντησή σας.
Β2. Ποιο σκοπό εξυπηρετεί η χρήση β ενικού προσώπου στην 1η και 7η παράγραφο. 
Β3. Η εθελοντική δράση αποβλέπει στην παροχή βοήθειας σε τομείς όπου η κρατική κοινωνική  πολιτική αδρανεί ή δεν μπορεί. Να αναπτύξετε με παραδείγματα αυτήν την άποψη σε μια παράγραφο 8-10 γραμμών. 
Β4. Να γράψετε από ένα συνώνυμο και ένα αντώνυμο για τις παρακάτω λέξεις :
Απόρροια , κερδοσκοπικό, οικουμενική, αμοιβαιότητα. 

Γ. Να γράψετε τις απόψεις σας για τον εθελοντισμό ως στάση στην ελληνική κοινωνία,  τις προϋποθέσεις ενίσχυσής του από τους νέους , τις  ατομικές και συλλογικές αξίες που καλλιεργεί .

Κορνήλιος Καστοριάδης, Ο πολέμιος της ευτελούς επικοινωνίας

 
Πολύ καλά κάνουμε όλοι μας και συχνά πυκνά ψέγουμε την παρακμιακή δημοσιογραφία επισημαίνοντας τις πράγματι τεράστιες διαστάσεις που έχει προσλάβει το τελευταίο διάστημα. Η κριτική, όμως, όλες οι κριτικές, πρέπει κάπου να καταλήγουν: ανάλυση χωρίς συμπεράσματα, χωρίς ένα κάποιο επιχειρησιακό σκέλος το οποίο να διεκδικεί δεσμευτικότητα, είναι ανάλυση κολοβή. Επιπλέον –και αυτό είναι το χειρότερο- η συνεχής αλλά μετέωρη διεκτραγώδηση ενός φαινομένου, σταδιακά αλλά αδήριτα, αυτοεκπίπτει από κριτική σε γκρίνια. Αντί να εμπνέει αντιδράσεις καυτηριάζοντας τα κακώς κείμενα, καταλήγει να μας εξοικειώνει με αυτά, προσδίδοντάς τους μάλιστα και μιαν επίφαση κανονικότητας (υπαινισσόμενη ότι αφού η παρακμή είναι πανταχού παρούσα, ίσως να είναι και αναπόφευκτη). Ενώ η πραγματική κριτική προετοιμάζει λύσεις, η γκρίνια αποτελεί μέρος του προβλήματος – ένας ενισχυτικός συντελεστής του παρακμιακού κύκλου.

Η άνοδος της ασημαντότητας…

Η κατίσχυση της μιντιακής (κυρίως τηλεοπτικής) ευτέλειας έχει βαθιές και ποικίλες καταβολές. Σε ένα από τα τελευταία έργα του με τον χαρακτηριστικό τίτλο Η άνοδος της ασημαντότητας (Peris, Seuil 1996 Αθήνα, Ύψιλον, 2000), ο Κορνήλιος Καστοριάδης (η πνευματική κληρονομιά του οποίου τιμήθηκε σε εκδήλωση που έγινε στο Γαλλικό Ινστιτούτο την περασμένη Τρίτη) υποστήριξε ότι αυτό το οποίο κυρίως χαρακτηρίζει τα ΜΜΕ είναι η προβολή του ευτελούς συνδυαστικά με τον ευτελισμό του σοβαρού. Οι επιπτώσεις είναι πολλαπλές και αλληλένδετες: πλήττεται η αισθητική μας, υπονομεύονται οι αναλυτικές μας κατηγορίες, σχετικοποιούνται τα ηθικά μας πρότυπα. Για τον Καστοριάδη, όμως, η πιο σοβαρή επίπτωση συνίσταται στη συνδυασμένη υπονόμευση της κριτικής δυνατότητας των ανθρώπων: στην πρόκληση μιας γενικευμένης κρίσης της κριτικής. Εύγλωττο παράδειγμα αποτελούν τα πρόσφατα σκάνδαλα.


 Η πρόσληψή τους μέσα από ένα κραυγαλέα σκανδαλοθηρικό πρίσμα όχι μόνο στην διαλεύκανσή τους δεν βοήθησε, αλλά – το ακριβώς αντίθετο- διαμόρφωσε τους όρους για τη σταδιακή τους απάλειψη από τη δημόσια σφαίρα. Την ώρα που τα ΜΜΕ κερδοσκοπούσαν ψαρεύοντας στα θολά νερά, οι φυσικοί και ηθικοί αυτουργοί κατάφερναν να μεταθέσουν (αν όχι να αποσείσουν) τις ευθύνες τους. Η διελκυστίνδα ωστόσο μεταξύ σκανδαλοθηρίας και κουκουλώματος δεν πρέπει διόλου να εκπλήσσει. Τίποτε δεν ευνοεί περισσότερο τη συγκάλυψη ενός σκανδάλου από τον προηγούμενο ευτελισμό του.

…και η ευθύνη της πολιτικής

Η ανάλυση του Καστοριάδη γίνεται κατανοητή αν ληφθεί υπόψη το ευρύτερο πλαίσιο εντός του οποίου ανακύπτουν τα προβλήματα που καυτηριάζει. Η κατίσχυση της ασημαντότητας αποτελεί σύμπτωμα ελλείπουσας κοινωνικής αυτονομίας: του γεγονότος ότι, παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις, οι αντιπροσωπευτικοί θεσμοί όπως τους γνωρίζουμε δεν δίνουν τελικά στις κοινωνίες τη δυνατότητα της έλλογης αυτορρύθμισης. Νόμοι και κανόνες διαμορφώνονται βέβαια εσωτερικά, όμως αυτό που κυρίως χαρακτηρίζει τη διαδικασία παραγωγής και επιβολής τους είναι η αλλοτρίωση, η ετερονομία. Εύλογο είναι η κατάσταση αυτή να προκαλεί ανησυχία, όμως στον Καστοριάδη, η κριτική δεν ξεπέφτει ποτέ σε γκρίνια. Σφοδρός πολέμιος όλων των νομοτελειακών αναγνώσεων της Ιστορίας, ο ιδρυτής του Socialisme ou Barbarie αναδεικνύει με το έργο του την τεράστια δύναμη της εμπρόθετης παρέμβασης – της ενεργού πολιτικής η οποία, καταγγέλλοντας τις θεσμικές παθογένειες, διεκδικεί την κοινωνική αυτονομία. Το τελευταίο διάστημα δεν έχουμε μόνο σκάνδαλα, έχουμε ένα πάνδημο διεκδικητικό ξέσπασμα.

Η διττή υφή της συγκυρίας φέρνει επιτακτικά στο προσκήνιο τις πολιτικές ευθύνες όσων αποσκοπούν στη δημοκρατική εμβάθυνση. Προϋπόθεση για να είναι αποτελεσματική η σημερινή διεκδίκηση είναι η ρητή σύνδεσή της με τις διάχυτες συστημικές παθογένειες. Το ερώτημα είναι Πώς η ένδεια των κοινωνικών δαπανών συμβιβάζεται με τον πακτωλό των «ημέτερων» χρηματοδοτήσεων; είναι ένα πολιτικό ερώτημα.
Συμπέρασμα: Εύλογο είναι οι σκανδαλοποιοί να μεταθέτουν τις ευθύνες τους, όμως το πρόβλημα με την παρακμή των ΜΜΕ και τη διάχυτη διαφθορά  της δημόσιας σφαίρας μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνον αν η διεκδικητική πολιτική σταθεί στο ύψος των περιστάσεων.

Σεραφείμ Ι. Σεφεριάδης 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1)      Ποιον προβληματισμό εισάγει στο άρθρο του; Με ποιον/-ους τρόπο/-ους αναπτύσσει την εισαγωγική του παράγραφο
2)      Ποιο είναι το θέμα του άρθρου; Ποια η λογική σχέση της επικαιρικής αφόρμησης με το θέμα;
3)      Ποιες οι επιπτώσεις από την «προβολή της ευτέλειας και τον ευτελισμό του σοβαρού»; (κατά τον αρθρογράφο και τον Κ. Καστοριάδη) // Ποιους τρόπους πειθούς χρησιμοποιεί στη δεύτερη παράγραφο (υποενότητα) για να υποστηρίξει την θέση του;
4)      Ποια η πολιτική ευθύνη κατά τον Καστοριάδη για το πρόβλημα «ευτελισμού» και ποια η πρότασή του; // Να χαρακτηρίσετε το επίπεδο λόγου του άρθρου τεκμηριώνοντας τη θέση σας. (Οι υπογραμμισμένες για τις ανάγκες της επόμενης άσκησης θα σας βοηθήσουν στον εντοπισμό της εναλλαγής επιπέδων).
5)      Στις υπογραμμισμένες λέξεις να βρείτε από μία τουλάχιστον συνώνυμη λέξη.
6)      Στη Βουλή των Εφήβων το θέμα της ημερήσιας διάταξης είναι τα πρότυπα που προβάλλονται στην πολιτική και κοινωνική ζωή. Με θεματικούς άξονες στο λόγο σας την έλλειψη μέτρου, την ευτέλεια-εντυπωσιασμό και το λαϊκισμό εκφωνείτε το δικό σας λόγο τεκμηριώνοντας τη δική σας οπτική για το θέμα και τις προτάσεις που έχουν ή πραγματώνουν ήδη οι νέοι της γενιάς σας. 


Τετάρτη 6 Μαΐου 2015

Η έννοια της κοινωνικής ευθύνης


Είναι γνωστό πως η ευθύνη ξεκινά από την ικανότητα και την ευαισθησία να γνωρίζει κανείς τα όρια των πράξεών του και των συνεπειών του. Στη γνώση αυτή στηρίζεται η ποινική , η αστική και η ηθική ευθύνη, που προϋπάρχουν της κοινωνικής και φυσικά την προσδιορίζουν. Η έννοια της κοινωνικής ευθύνης είναι περισσότερο μια κοινωνική δέσμευση.
Στα κείμενα των κλασικών της αρχαιότητας η ευθύνη συνδέεται άλλοτε με την πολιτική και άλλοτε με την οικονομική διαχείριση. Με τον τρόπο αυτόν η ευθύνη γίνεται μια κοινωνική αρετή που δεσμεύει το άτομο σε σχέση με την κοινωνία. Η κοινωνία εμφανίζεται ως προασπιστής της ευθύνης, αφού υπαγορεύει τα όριά της κι έχει το αποκλειστικό προνόμιο να επιβραβεύει ή να τιμωρεί τους εντολοδόχους για την καλή ή κακή διαχείριση της ευθύνης που τους ανέθεσε.
Οι σύγχρονες κοινωνικές δομές διαφοροποίησαν την αρχική σημασία. Ίσως στη διαφοροποίηση αυτή να έπαιξαν σημαντικό ρόλο θρησκευτικές και ανθρωπιστικές αντιλήψεις. Έτσι σήμερα με τον όρο ευθύνη θεωρούμε κάποιον υπόλογο για την άσκηση ενός κοινωνικού λειτουργήματος ή την εκπλήρωση ενός καθήκοντος. Με τις νέες διαστάσεις η ευθύνη αποκτά μια ευρύτερη σημασία, που αγκαλιάζει κάθε υπεύθυνο άτομο. Γιατί είναι γνωστό ότι στις οργανωμένες κοινωνίες δεν υπάρχει υπεύθυνο άτομο που να μην ασκεί κάποιο κοινωνικό λειτούργημα ή να είναι απαλλαγμένο από εκπλήρωση καθηκόντων με κοινωνικές προεκτάσεις.
Στις προηγούμενες διαστάσεις της ευθύνης υπάρχει οπωσδήποτε μια νομική βάση, που προδιαγράφει ακριβώς τα όρια της ευθύνης. Η βάση αυτή εκφράζει  τις λογικοποιημένες διαδικασίες της κοινωνικής ζωής και χρειάζεται κυρίως για την αναστολή ακροτήτων και αυθαιρεσιών. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο  στην καθημερινή πρακτική η νομική βάση είναι συνήθως άχρηστη, αφού οι ακρότητες και οι αυθαιρεσίες είναι καταστάσεις εξαιρετικά σπάνιες. Στην καθημερινή πρακτική χρειάζεται αβίαστος αυθορμητισμός, γι’αυτό η κοινωνική ευθύνη μετρά όταν αποτελεί εκδήλωση της ηθικής προσωπικότητας. Η ηθική προσωπικότητα δε δεσμεύεται από νομικές οριοθετήσεις  και περιορισμούς. Ενεργεί και αντιδρά σύμφωνα με την εσωτερική της ποιότητα, κι η έννοια της ευθύνης αποκτά το περιεχόμενο του καθήκοντος. Έτσι γίνεται φανερό πως η κοινωνική ευθύνη είναι αποτέλεσμα ηθικής ποιότητας, χωρίς την οποία δεν διαφέρει απ’ οιονδήποτε καταναγκασμό.
Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημάνουμε τα ηθικά χαρακτηριστικά της κοινωνικής ευθύνης. Είναι τα ίδια χαρακτηριστικά που απαντούν σε κάθε πράξη αρετής, αφού αρετή είναι και η κοινωνική ευθύνη. Η αποδοχή της ευθύνης είναι μια ηρωική απόφαση, που έρχεται συχνά ως καταστάλαγμα αυτοθυσίας, αποτέλεσμα σταυρικής αγωνίας και εσωτερικής πάλης για την κατανίκηση των δισταγμών. Με την έννοια της ευθύνης συνδέεται άρρηκτα η έννοια της αλληλεγγύης και της αγάπης, που αποσπά τα ενδιαφέροντα του ανθρώπου από τη σφαίρα της ατομικής ζωής και τα προσανατολίζει στη σφαίρα των ξένων αναγκών. Έτσι η κοινωνική ευθύνη γίνεται μια κενωτική πορεία του ανθρώπου προς το συνάνθρωπό του, ένα αίσθημα αγωνίας για τα κοινά, μια πηγή μέριμνας για τα προβλήματα των άλλων.
Η κοινωνική ευθύνη λοιπόν είναι μια ηθική υποχρέωση. Μια φυσική εκδήλωση της ολοκληρωμένης προσωπικότητας. Δεν επιβάλλεται αλλά υποβάλλεται από την ίδια την ανθρώπινη φύση, και διακρίνεται για την ελευθερία της. Χωρίς ελεύθερη αναδοχή η κοινωνική ευθύνη είναι άγχος. Γι’αυτό η εθελούσια αποδοχή της μαρτυρεί την ύπαρξη ανθρωπισμού, πνευματικής ποιότητας και λογικής διαφοράς απ’ολόκληρη την άλογη δημιουργία, που δε γνώρισε κι ούτε ποτέ θα γνωρίσει τέτοια ευθύνη.
Με τα παραπάνω χαρακτηριστικά διακρίνεται κάθε κοινωνική ευθύνη σ’οποιαδήποτε απόχρωσή της, είτε πολιτική, είτε θρησκευτική, είτε επιστημονική, είτε παιδαγωγική, είτε κάποια άλλη. Είναι τα χαρακτηριστικά που αποκαλύπτουν τις αυθεντικές προσωπικότητες της ευθύνης  ως πραγματικούς ηγέτες, ως φωτισμένους πρωτοπόρους, ως ακάματους αρχηγούς, αλλά και ως πετυχημένους οικογενειάρχες, ως διαπρεπείς επιστήμονες, ως ευσυνείδητους εργάτες, ως ακέραιους επαγγελματίες, ως δημιουργικούς καλλιτέχνες και ως γνήσιους διανοητές.
Από τη διαπίστωση αυτή της αυθεντικότητας ξεκινά και μια πρόσφατη παρεξήγηση, όχι άσχετη της ηθικής κρίσεως. Ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων ταύτισε την ευθύνη με την εξουσία , κι απαίτησε τα πάντα προσφέροντας μόνο κριτική. Έτσι η ευθύνη έγινε καθήκον των φορέων της κάθε εξουσίας και οι εξουσιαζόμενοι εκφράζονται ανεύθυνα, ανώνυμα και μαζικά. Αυτό άλλωστε μαρτυρεί και ο χαρακτηρισμός, ως υπευθύνων των φορέων της εξουσίας, αφού όλοι οι άλλοι που δεν έχουν εξουσία ποτέ δεν ονομάζονται υπεύθυνοι. Στη σύγχυση αυτή πρέπει να δούμε τα αποτελέσματα της σύγχρονης μαζοποιήσεως. Είναι μια κατάσταση παράγωγη της εξισωτικής δράσεως του σύγχρονου πολιτισμού πάνω στην ανθρώπινη προσωπικότητα, που της αποστερεί την ιδιαιτερότητα και τη βυθίζει στην ανωνυμία. Στην ανωνυμία μπορεί να κρύβεται η ανευθυνότητα, γι’ αυτό κι είναι αντίθετη από την ευθύνη. Με την ευθύνη συνδέονται μόνο επώνυμα πρόσωπα, που έχουν τη δύναμη να ξεχνούν το άτομό τους και να ενδιαφέρονται για τους άλλους.
Από τη στιγμή, λοιπόν, που ο άνθρωπος από βιολογικό άτομο γίνεται κοινωνικό πρόσωπο, μετέχει στην κοινωνική ευθύνη, κι από τότε γι’ αυτόν είναι αδιανόητος και υποτιμητικός ο χαρακτηρισμός του ανεύθυνου. Έτσι όλοι παίρνουν ένα τμήμα από τη συλλογική ευθύνη, γι’ αυτό και είναι συντελεστές των επιτυχιών και συναίτιοι των αποτυχιών.
Βασίλης Γιούλτσης

Α. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε μορφή λόγου – ενημέρωσης των συμμαθητών σας για να ακολουθήσει συζήτηση ενταγμένη σε πρόγραμμα εθελοντισμού.(όριο λέξεων 80 -100)


Β1. Να αναπτύξετε την άποψη που υπογραμμίζεται στο κείμενο: «Στην ανωνυμία μπορεί…………..αντίθετη με την ευθύνη.»


Β2. Να αναγνωρίσετε τους τρόπους ανάπτυξης της παραγράφου: «Με τα παραπάνω…………..διανοητές.»


Β3. Να αναγνωρίσετε τους τρόπους πειθούς και να γράψετε από ένα παράδειγμα στην παράγραφο: «Στο σημείο……….άλλων»


Β4. Να διακρίνετε το γραμματειακό είδος του κειμένου μεταξύ δοκιμίου και επιφυλλίδας ως προς το θέμα τη γλώσσα και το σκοπό του.


Β5. Να γράψετε από ένα συνώνυμο για την καθεμιά από τις λέξεις που ακολουθούν: υπαγορεύει, αναστολή, αυθαιρεσιών, καταναγκασμό, εθελούσια.


Γ. Γράφετε ένα άρθρο στο σχολικό περιοδικό για τους λόγους που έχει ατονήσει η κοινωνική ευθύνη στις μέρες μας και τους τρόπους με τους οποίους πιστεύετε ότι μπορεί να ενεργοποιηθεί. (όριο λέξεων 500-600)