Τρίτη 15 Μαΐου 2018

Διανοούμενοι...


«Η καθημερινή εμπειρία μάς προσφέρει άφθονες αποδείξεις για το γεγονός ότι η εξουσία σαγηνεύει, κατά κύριο λόγο, εκείνους που βρίσκουν σε αυτήν το -ιδιαίτερα αποτελεσματικό- μέσο για να πάρουν εκδίκηση για τους -πραγματικούς ή φανταστικούς- εξευτελισμούς που έχουν υποστεί στη ζωή...
»Η εξέγερση των διανοουμένων ενάντια στην κατεστημένη τάξη πηγάζει κατά βάση από τη μνησικακία τους -κι όχι, όπως στην περίπτωση των εργαζόμενων και λαϊκών ανθρώπων, από την αυθόρμητη αντίθεση στις πραγματικές και καθημερινές αδικίες που υφίστανται... Η έσχατη, ωστόσο, εκδοχή τούτης της αγάπης για την εξουσία είναι η παθολογική επιθυμία άσκησης διαρκούς και βίαιου -είτε από φυσικής είτε από ψυχολογικής άποψης- ελέγχου στον περίγυρό μας».
Αυτά τα γράφει ο Γάλλος συγγραφέας Ζαν-Κλοντ Μισεά στο εξαιρετικό βιβλίο «Τζορτζ Οργουελ, ένας συντηρητικός αναρχικός - Σχετικά με το 1984», άρτι εκδοθέν από τις επίσης εξαιρετικές εκδόσεις «Μάγμα» [μετάφραση Νίκου Ν. Μάλλιαρη].
Ας δούμε και τι έγραφε πριν από έναν αιώνα ο ίδιος ο Οργουελ: «Αυτό που θρέφει το μίσος του διανοούμενου για την κατεστημένη τάξη είναι η αντίφαση ανάμεσα αφενός στη μεγάλη ιδέα που έχει ο ίδιος για τις δυνατότητές του και αφετέρου στην αδιαφορία με την οποία τον αντιμετωπίζει εν τοις πράγμασι η καπιταλιστική κοινωνία... αυτό που θρέφει τις αρνήσεις του είναι η δίψα του για εξουσία, η οποία με τη σειρά της συνιστά απότοκο της επιθυμίας για κοινωνική αναγνώριση, που νιώθει κάθε εξευτελισμένη συνείδηση».
Μα, τι γράφουν οι άνθρωποι; Εμείς εδώ τους έχουμε στα ώπα ώπα [τους κάνουμε υπουργούς, γραμματείς υπουργείων, απολαμβάνουν υψηλά κρατικά αξιώματα και λοιπές «λαχταριστές» θέσεις]. Για δες -ο Οργουελ είχε εντοπίσει πώς δημιουργείται το πολιτικό χάος [καλή ώρα, εδώ]: από τα πολιτικά ιδιόλεκτα των διανοούμενων της εξουσίας, τα οποία «έχουν προορισμό να δίνουν αληθοφανή όψη στα ψέματα, να δικαιολογούν τα αδικαιολόγητα, να κάνουν τις αερολογίες να φαίνονται συγκροτημένος λόγος». Σε γλώσσα ξύλινη, φυσικά [εννοείται -η απλή και σωστή γλώσσα χρησιμοποιείται, μόνο, από όσους βρίσκονται σε φυσική επαφή με την πραγματικότητα].
Ας μην αναφέρουμε και ετέρα προκλητική (;) θέση του· αλλά ας την καταθέσουμε: «Πιστεύω πως οι ολοκληρωτικές ιδέες είναι ριζωμένες στο μυαλό κάθε διανοούμενου».
Μα, τι θέλει αυτός ο Γάλλος [γ. 1950] και επαναφέρει στην αμεριμνησία μας αυτόν τον συντηρητικό αναρχικό Αγγλο; Δεν καταλαβαίνει ότι ταράσσει τον νήδυμό μας και τη θαυμάσια σήμερα σχέση εξουσίας - διανοουμένων; Αμ, εκείνοι οι νεαροί στις εκδόσεις «Μάγμα»;
Τι πάνε και εκδίδουν; Βάλθηκαν όλοι να χαλάσουν τη σούπα της κυβερνώσας Αριστεράς; Δεν περίμεναν ώς τον Αύγουστο, τότε που θα απαλλαγούμε από την εποπτεία; Κυρίως: Δεν σκέφτηκαν μήπως «εκνευριστούν» -τώρα, που έχει μπει το νερό στ’ αυλάκι, οι Ελληνες διανοούμενοι; Και μετά, τι θα κάνουμε χωρίς τους συμβουλάτορες των «σωτήρων» μας εάν τυχόν σταματήσουν [λόγω εκνευρισμού] να «τυπώνονται»;
Πηγή efsyn

Για το Λεξιλόγιο των νέων



Γκρινιάζουν πολλοί ενήλικοι, γραμματιζούμενοι και πολλοί άλλοι που νομίζουν ότι παρεμβαίνουν κριτικά, ότι οι έφηβοι [αλλά και οι μετέφηβοι, οι νέοι γενικώς] έχουν πολύ φτωχό λεξιλόγιο, ότι χρησιμοποιούν φθαρμένα λεκτικά στερεότυπα, ότι ασεβούν στη νεοελληνική γλώσσα και διάφορα άλλα που συνήθως δεν συναντώνται στο γνωστικό τους αντικείμενο – αλλά η κριτική, κριτική, δώσε και μένα, μπάρμπα.
Ας μιλήσουν για εκπαίδευση πρώτα και για τον ίδιο τους τον εαυτό· εάν μας πείσουν, θα αποδεχτούμε την γκρίνια τους. Ας πούμε λοιπόν ότι μας πείθουν. Ωραία. Τι λένε οι ίδιοι; Πού το λένε; Σε ποιον; Ποιος τους ακούει; – Τζίφος. Τίποτα δεν λένε [και το λένε υπό τον ρυθμό μιας ενιαίας γραπτής γλώσσας· όλοι γράφουμε με τον ίδιο τρόπο, το ύφος είναι σχεδόν πανομοιότυπο και ασθενικό, άχαρο και άνευρο – πού βόσκει];
Απόντες από τις στιγμές τους είναι οι έφηβοι [αυτό λέγεται], απρόσεκτοι, χωρίς καμία παρατηρητικότητα, δεν βλέπουν ορίζοντες, δεν ακούν τους ήχους της γης και της κοινωνίας. Μα μήπως εμείς οι ενήλικοι είμαστε καλύτεροι; Ασε που οι περισσότεροι φοβόμαστε να αρθρώσουμε λόγο.
Πού γκεζεράει η παρρησία [που είναι και η πεμπτουσία της δημοκρατίας]; Το θέμα λοιπόν φαίνεται να εγγίζει την πολιτική – δεν είναι θέμα ηλικίας η αλαλία και αφωνία που μας δέρνει. Είναι τέτοιες οι συνθήκες που δεν επιτρέπουν την ανάπτυξη του λόγου και της συνείδησης – λίγη η συνάφεια...
Αλλά και η παιδεία; Δεν γεννηθήκαμε για να μας παραφουσκώσουν με άχρηστες γνώσεις αλλά για να πυρποληθεί ο πυρήνας ο εσωτερικός, να εκραγεί το άγνωστο και το ανερμήνευτο, να εκραγούμε κι εμείς μαζί του. Τέλος πάντων, εάν αυτό δεν αντέχεται, ας επιδοθούμε στην ανεύρεση των μυθικών ριζών, κολυμπώντας στην πανάρχαια μήτρα της πρωταρχής. Αλλά δεν είναι καιρός για τέτοια. Εδώ πεινάμε κι εξευτελιζόμαστε ομαδόν [αγεληδόν] κι ούτε ένα κοκκίνισμα στις παρειές.
Τι δηλαδή δεν λένε οι νέοι που λέμε οι ενήλικοι; Ποια είναι η γλωσσική μας πρόταση; Με το συμπάθιο: Μην τρελαθούμε. Και εμείς και αυτοί τους ίδιους εξουσιαστές έχουμε. Και τι, παρακαλώ, προωθούν αυτοί οι κύριοι; Εναν και τον αυτό τύπο ανθρώπου, αυτόν του καταναλωτή [και του αναλώσιμου].
Την ίδια αισχρή [άθλια] διαφημιστική προπαγάνδα υφιστάμεθα όλοι μας, από κοινούς φόβους κατατρυχόμεθα. Πώς να βρεθεί καιρός για αναζήτηση ταυτότητας και αυτοπροσδιορισμό, για σεβασμό στο διαφορετικό και στο ξένο, για πνοές ελευθερίας και αλληλεγγύης; Δεν είμαστε καλά μερικοί ενήλικοι, μου φαίνεται.
Εάν το λεξιλόγιο των νέων είναι πεντακόσιες λέξεις όπως φρικιούν οι ενήλικοι, το δικό μας είναι χίλιες, άντε και κάτι παραπάνω. Ποια η διαφορά; Με άσφαιρα εσωτερικά πυρά, χωρίς ρίζες [να τελειώνουμε: χωρίς παιδεία], όλοι στην αφασία καταλήγουμε και σε υπολανθάνουσες δουλείες [ή και φανερές].
Προς τι ο προς νέους ψόγος; Δεν φαίνεται κατανοητός, για να μην πω φαίνεται ανερμάτιστος, ελλιπής και σφόδρα εγωιστικός. Αλλά έτσι συμβαίνει με τους ενηλίκους: τρωγόμαστε με τα ρούχα μας, όλα μάς φταίνε, ημών των αναμάρτητων [σε γλωσσικά ζητήματα]. Με τους εφήβους είμαστε [με όλους τους νέους].
Πηγή efsyn